Acceptance and commitment therapy is een vrij recente vorm van gedragstherapie. ACT is in de jaren 90 van de vorige eeuw ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Steven C. Hayes.
In ACT leren we ons te richten op zaken die we op directe wijze kunnen beïnvloeden, zoals ons eigen gedrag, in plaats van controle proberen te krijgen over ervaringen die niet direct te beïnvloeden zijn, zoals emoties en gedachten. Dat betekent dat we een houding van acceptatie ontwikkelen ten aanzien van onze emoties en gedachten.
Sinds 2010 is ACT erkend en heeft het de evidence-based status ontvangen door de Amerikaanse overheid (NREPP). ACT is tevens door de internationale psychologen vereniging (APA) erkend als Research Supported Treatment voor onder andere Chronische Pijn, Depressie, verschillende Angststoornissen en Psychose.
ACT bestaat uit 6 kernprocessen:
- Acceptatie: Het gevecht stoppen tegen ongewenste gedachten, gevoelens en sensaties en de bereidheid opbrengen om deze vervelende interne ervaringen de ruimte te geven, ze er te laten zijn.
- Defusie: Het leren afstand nemen van je gedachten, zodat je hierdoor niet wordt meegesleept. Je leert te kijken naar je denken, in plaats van erdoor te worden rondgecommandeerd.
- Zelf als Context: Het leren jezelf van een afstand te kunnen bekijken (het observerende zelf), los van je de rollen die invult, en de eigenschappen die je jezelf toedicht.
- Hier en Nu: Psychisch aanwezig kunnen zijn, bewust stil kunnen staan bij de ervaringen van het moment in plaats van functioneren op de automatische piloot en steeds richten op de toekomt (of het verleden).
- Waarden: Op zoek gaan naar datgene wat er echt toe doet voor jou, wat jij als persoon echt belangrijk vindt in het leven: zoals liefde. Het duidelijk krijgen van onze eigen waarden is een essentiële stap voor een zinvol leven.
- Toegewijd Handelen: Actie ondernemen gericht op datgene wat belangrijk is voor (je waarden) je en je niet laten leiden door je problemen. Kort gezegd: leven naar je waarden door ernaar te handelen.
Deze zes kernprocessen samen zorgen voor psychologische flexibiliteit; het vermogen om aanwezig te zijn, je open te stellen en te doen wat je moet doen. Deze flexibiliteit zorgt ervoor dat je een vitaal leven kan leiden en voorkomt dat je leven in het teken staat van de problemen die je tegenkomt op je pad.
Tijdens alle interventies bij Swaab & Schild (individueel als ook tijdens groepsbijeenkomsten) zal veelvuldig verwezen worden naar deze kernprocessen.